การดูแลตัวเองก่อนเข้ารับการฉายรังสี

การดูแลตัวเองให้มีภูมิคุ้มกันที่ดีเป็นสิ่งสำคัญมากสำหรับผู้เป็นมะเร็ง โดยเฉพาะในช่วงที่กำลังเตรียมตัวก่อนเข้ารับการรักษาไม่ว่าจะเป็น ผ่าตัด เคมีบำบัด หรือฉายรังสี เพราะถ้าหากภูมิคุ้มกันต่ำก็จะทำให้เกิดอาการข้างเคียงได้ เช่น รู้สึกคลื่นไส้ เบื่ออาหาร และยังเสี่ยงต่อการติดเชื้อได้ง่ายขึ้น

การดูแลตัวเองก่อนเข้ารับการรฉายรังสี

• รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ วิตามินสูง รสไม่จัด โปรตีนที่ย่อยง่าย เช่น เนื้อปลา นม ไข่ ผัก ผลไม้ งดทานอาหารหมักดอง
• ดื่นน้ำเยอะ ๆ เพราะน้ำจะช่วยให้ร่างกายชุ่มชื้น และ ระบายความร้อนออกจากร่างกายได้ดี
• รักษาความสะอาดทั่วไปของร่างกาย เพราะผู้ป่วยที่รักษาด้วยการฉายรังสี จะอ่อนเพลียและภูมิต้านทานต่ำ ถ้าร่างกายสกปรกจะเกิดโรคแทรกซ้อนได้ง่าย
• การขับถ่ายของเสียออกจากร่างกาย ถ้ามีอาการท้องผูกหรือท้องเสียควรแจ้งแพทย์ พยาบาล หรือเจ้าหน้าที่ที่ให้การดูแลเพื่อให้คำแนะนำและรักษา
• นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ อย่างน้อยวันละ 6 – 8 ชั่วโมง 
• ออกกำลังกายตามสภาพของร่างกายและทำอย่างสม่ำเสมอ ช่วยให้การไหลเวียนโลหิตดีขึ้น
• ควรทำจิตใจให้สบาย หางานอดิเรกทำ เช่น อ่านหนังสือ ฟังวิทยุ ดูทีวี และพูดคุยกับผู้อื่น
• ผู้ป่วยที่มีอาการปวดศีรษะ ปวดตามร่างกาย หรือมีอาการผิดปกติต่างๆ เช่น อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร เจ็บปาก เจ็บคอ กลืนลำบาก ผิวหนังอักเสบ ควรแจ้งแพทย์ หรือ พยาบาล

การดูแลผิวหนังบริเวณที่ได้รับการฉายรังสี

• ควรดูแลบริเวณที่ฉายรังสีให้สะอาดและแห้งอยู่เสมอ
• ผู้ป่วยที่ได้รับการฉายรังสีบริเวณศีรษะ อาจมีอาการผมร่วง ไม่ควรสระผม
• ผู้ป่วยที่ได้รับการฉายรังสีบริเวณลำคอ ผิวหนังอาจมีสีแดง แห้งตึง เกิดอาการคัน ดำคล้ำ และตกสะเก็ด หรือแตกเป็นแผล ห้ามถู แกะ เกา ควรสวมเสื้อหลวมๆ นุ่มๆ ที่ทำจากเส้นใยธรรมชาติ เพื่อลดการเสียดสีผิวหนังควรตัดเล็บ ให้สั้นเพื่อป้องกันการแกะเกา
• หลีกเลี่ยงการถูกแสงแดดจัด หรือการสัมผัสบริเวณที่ได้รับการฉายรังสีโดยตรงกับความร้อนหรือความเย็น 
• ผิวหนังบริเวณที่ได้รับการฉายรังสี ควรล้างด้วยน้ำสะอาด หรือน้ำสบู่ที่ไม่มีส่วนผสมของน้ำหอม และควรใช้ผ้าเช็ดตัวที่ อ่อนนุ่มซับบริเวณที่ฉายรังสี หลีกเลี่ยงการขัดถู หลีกเลี่ยงการใช้น้ำฝักบัวที่มีแรงดันน้ำที่แรงในการอาบน้ำ
• ไม่ควรว่ายน้ำ  เนื่องจากในสระว่ายน้ำมีคลอรีน ที่ทำให้ผิวแห้งและเกิดการระคายเคืองได้ง่าย
• ห้ามวางกระเป๋าน้ำร้อน น้ำแข็งบริเวณที่ได้รับการฉายรังสี ห้ามปิดพลาสเตอร์ ทายาหม่อง บริเวณที่ฉายรังสี
• ถ้าเกิดอาการคัน ห้ามทาแป้งฝุ่น เพราะแป้งฝุ่นผสมด้วยโลหะหนัก ทำให้ระคายเคือง ผิวดำคล้ำมากขึ้น ให้ใช้แป้งข้าวโพดบริสุทธิ์แทน

Cr. รังสีรักษาและมะเร็งวิทยา รพ.จุฬา